Samenhang
Probleem
Burgers springen tijdens het invullen van het formulier van de hak op de tak.
Oplossing
Zet bij elkaar wat de burger verwacht dat bij elkaar hoort.
- 1. Groepeer vragen rond thema’s die voor de invuller herkenbaar zijn
- 2. Als niet alle vragen van toepassing zijn op alle groepen invullers, plaats dan binnen de thema’s de vragen die voor dezelfde invuller bestemd zijn bij elkaar
- 3. Zet onderdelen die door derden moeten worden ingevuld buiten de natuurlijke route van de invuller, bijvoorbeeld in een afzonderlijk kader
- 4. Sluit aan bij conventies, bijvoorbeeld door naam en adresgegevens in één keer te vragen en in een volgorde die de invuller kent en verwacht
- 5. Zet vragen in een zodanige volgorde dat het invullen de minste tijd en inspanning kost
- 6. Plaats kopjes boven de groepen
- 7. Onderscheid groepen van elkaar met behulp van lettertype, kleurgebruik of typografische opmaak
Wanneer
Dit is op elk formulier van toepassing
Achtergrond
Een goede samenhang van de vragen die over één thema gaan, draagt bij aan de overzichtelijkheid van het formulier (Jansen e.a., 1989, p. 72) en daarmee het invulgemak (Wroblewski, 2008, p. 56; Fogg e.a., 2000, p. 67; Fogg e.a., 2001; Bagin, 1993, p. 25). Ook kan een goede volgorde van vragen betekenisproblemen oplossen (Jarrett & Gaffney, 2008, p. 54) door aanwijzingen te geven over het te verwachten antwoord (p. 131). Uit onderzoek van Lentz en de Jong (2005) bleek dat bij naam- en adresvelden een goede vraagvolgorde het aantal invulfouten vermindert. Dillman (2000) schrijft dat het goed groeperen van items het antwoordproces beïnvloedt. Ook uit onderzoek van Norman (2001) en Friedman e.a. (2001) blijkt dat het groeperen op onderwerp invloed heeft op het antwoord. Dit komt overeen met de inzichten uit de gestaltpsychologie, namelijk dat dicht bij elkaar geplaatste items worden gezien als samenhangend. Onderzoek van Tourangeau, Couper en Conrad (2004) heeft aangetoond dat dichtbij elkaar geplaatste items direct met elkaar worden gerelateerd.